طبق آیه قرآن، وقتی ولیّ امر جامعه یک «امر جامع» را مطرح کرد نباید دنبال کار خودمان برویم

طبق آیه قرآن، وقتی ولیّ امر جامعه یک «امر جامع» را مطرح کرد نباید آن را ندیده گرفته و دنبال کار خودمان برویم

«... وَ إِذا کانُوا مَعَهُ عَلى‏ أَمْرٍ جامِعٍ» وقتی رسول‌خدا(ص) یک امر جامع (یعنی یک مسئلۀ مهمّ جامعه) را مطرح می‌کند «لَمْ یَذْهَبُوا» نباید بروند، «حَتَّى یَسْتَأْذِنُوهُ»؛ مگر اینکه اجازه بگیرند. مثلاً یک کسی می‌گوید «من بچه‌ام مریض است، اجازه می‌دهید من برم! الآن بچه‌ام دارد بال‌بال می‌زند...» آن‌وقت اگر رسول خدا(ص) اجازه داد، می‌تواند برود و الّا نباید برود. چرا؟ چون رسول‌خدا(ص) یا ولیّ خدا، یک امر جامع مطرح کرده است.

 

بعد می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ یَسْتَأْذِنُونَکَ أُولئِکَ الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ» خدا در این آیۀ کریمه، این را که هیچ کسی نباید برود مگر اینکه اجازه بگیرند، بدیهی و قطعی می‌گیرد و بعد می‌فرماید: آن کسانی که اجازه می‌گیرند، اینها ایمان دارند... یعنی اگر کسی اجازه نگرفت و رفت، او که ایمان ندارد و از ایمان خارج شده است! وقتی ولیّ خدا یک موضوعی را برای شما مطرح کرده، شما چرا آن را رها کردی و رفتی دنبال کار خودت؟!

 

خداوند در اینجا بر یک موضوع حاشیه‌ای به‌نام «اجازه گرفتن» تأکید می‌کند و مختصاتش را توضیح می‌دهد تا اصل ماجرا اهمیّتش مشخّص بشود. بعد به پیامبر(ص) می‌فرماید: «فَإِذَا اسْتَأْذَنُوکَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ» اگر کسی کاری داشت و از تو اجازه گرفت «فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ» اگر خواستی برای هرکدامشان اجازه بدهی، اجازه بده تا برود. یعنی شما می‌توانی اجازه ندهی! مردم بدانید که ایشان می‌تواند به شما اجازه ندهد؛ حتی اگر کار داشته باشید! چرا؟ چون الآن امر جامع پیش آمده است.

 

آداب ولایت‌مداری در این آیه بسیار زیبا مطرح شده است. می‌فرماید: «فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ» برای هر کسی خواستی اجازه بده «وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ» و برایش طلب مغفرت کن! چون اجازه گرفته است که برود دنبال کار خودش! حالا شما لطف کردی که اجازه دادی. ببینید این آیه چقدر عجیب است. خیلی بد است که مؤمنِ معتقدِ به ولایت و امامت، از این آیه خبر نداشته باشد!